02 mar Plan działania 7 (02.03 – 31.03)

Ze względu na panującą sytuację marzec jest okazją do pchnięcia sraw naprzód. Stąd też materiału jest sporo, ale na kwiecien pozostaną już tylko 2 tematy i trochę odpoczynku przed egzaminem. Kontynuujemy chemię organiczną.

Plan w formie pliku pdf znajduje się na naszej grupie wewnętrznej na FB „Matura 2020 – Powtórka z chemii” w zakładce Pliki.

Plan działania 7 (01.03 – 31.03)
opracował Damian Mickiewicz

W tym miesiącu powinieneś/powinnaś opanować następujące rzeczy:

1. Kwasy karboksylowe

• wskazywać grupę karboksylową i resztę kwasową we wzorach kwasów karboksylowych (alifatycznych i aromatycznych); rysować wzory strukturalne i półstrukturalne izomerycznych kwasów karboksylowych o podanym wzorze sumarycznym;
• na podstawie obserwacji wyników doświadczenia (reakcja kwasu mrówkowego z manganianem(VII) potasu w obecności kwasu siarkowego(VI)) wnioskować o redukujących właściwościach kwasu mrówkowego; uzasadnia przyczynę tych właściwości;
• zapisywać równania reakcji otrzymywania kwasów karboksylowych z alkoholi i aldehydów;
• pisać równania dysocjacji elektrolitycznej prostych kwasów karboksylowych i nazywa powstające w tych reakcjach jony;
• zapisywać równania reakcji z udziałem kwasów karboksylowych (których produktami są sole i estry); projektować i przeprowadzać doświadczenia pozwalające otrzymywać sole kwasów karboksylowych (w reakcjach kwasów z metalami, tlenkami metali, wodorotlenkami metali i solami słabych kwasów);
• projektować doświadczalny sposób odróżnienia nasyconych i nienasyconych kwasów tłuszczowych;
• projektować i przeprowadzać doświadczenia, których wynik dowiedzie, że kwas octowy jest kwasem słabszym od kwasu siarkowego(VI) i mocniejszym od kwasu węglowego;
• tłumaczyć przyczynę zasadowego odczynu roztworu wodnego octanu sodu i mydła; ilustrować równaniami reakcji;
• opisywać budowę dwufunkcyjnych pochodnych węglowodorów, na przykładzie kwasu mlekowego i salicylowego.
  

2. Estry i tłuszcze

• opisywać strukturę cząsteczek estrów i wiązania estrowego;
• zapisywać równania reakcji alkoholi z kwasami karboksylowymi (wskazuje na rolę stężonego H₂SO₄);
• tworzyć nazwy prostych estrów kwasów karboksylowych i tlenowych kwasów nieorganicznych; rysować wzory strukturalne i półstrukturalne estrów na podstawie ich nazwy;
• wyjaśniać przebieg reakcji octanu etylu: z wodą, w środowisku o odczynie kwasowym, i z roztworem wodorotlenku sodu; ilustrować je równaniami reakcji;
• opisywać budowę tłuszczów stałych i ciekłych (jako estrów glicerolu i długo łańcuchowych kwasów tłuszczowych); ich właściwości i zastosowania;
• opisuje właściwości długołańcuchowych kwasów karboksylowych; projektuje doświadczenie, które pozwoli odróżnić kwas oleinowy od palmitynowego lub stearynowego;
• klasyfikuje tłuszcze pod względem pochodzenia, stanu skupienia i charakteru chemicznego; opisuje właściwości fizyczne tłuszczów; projektuje doświadczenie pozwalające odróżnić tłuszcz nienasycony od nasyconego;
• opisywać przebieg procesu utwardzania tłuszczów ciekłych;
• wyjaśniać (zapisywać równania reakcji), w jaki sposób z glicerydów otrzymuje się kwasy tłuszczowe lub mydła;zapisywać ciągi przemian (i odpowiednie równania reakcji) wiążące ze sobą właściwości poznanych węglowodorów i ich pochodnych.

3. Aminy, amidy i związki nitrowe

• rysować wzory elektronowe cząsteczek amoniaku i etyloaminy;
• wskazywać na różnice i podobieństwa w budowie etyloaminy i fenyloaminy (aniliny), wyjaśniać przyczynę zasadowych właściwości amoniaku i amin; zapisuje odpowiednie równania reakcji;
• zapisywać równania reakcji otrzymywania amin alifatycznych (np. w procesie alkilowania amoniaku) i amin aromatycznych (np. otrzymywanie aniliny w wyniku reakcji redukcji nitrobenzenu);
• zapisywać równania reakcji etyloaminy z wodą i z kwasem solnym;
• zapisywać równania reakcji fenyloaminy (aniliny) z kwasem solnym i wodą bromową;
• wykazywać, pisząc odpowiednie równanie reakcji, że produktem kondensacji mocznika jest związek zawierający w cząsteczce wiązanie peptydowe;
• analizować budowę cząsteczki mocznika (m.in. brak fragmentu węglowodorowego) i wynikające z niej właściwości,
  

4. Cukry

• wymienia pierwiastki, których atomy wchodzą w skład cząsteczek cukrów; dokonuje  podziału cukrów na proste i złożone;
• podaje wzór sumaryczny glukozy i fruktozy; bada i opisuje właściwości fizyczne glukozy; wskazuje na jej zastosowania;
• podaje wzór sumaryczny sacharozy; bada i opisuje właściwości fizyczne sacharozy;
  wskazuje na jej zastosowania; zapisuje równanie reakcji sacharozy z wodą (za
  pomocą wzorów sumarycznych);
• opisuje występowanie skrobi i celulozy w przyrodzie; wymienia różnice w ich
  właściwościach; opisuje znaczenie i zastosowania tych cukrów; wykrywa obecność
  skrobi w różnych produktach spożywczych;

P.S: Materiału jest dużo, ale warto ten czas wykorzystać 🙂
Gdyby jednak potrzebna była pomoc, to zapraszam na moje interaktywne lekcje online
>>> KLIKNIJ TU, aby sprawdzić szczegóły <<<

Pozdrawiam Damian Mickiewicz